Het kan niet zo ingewikkeld zijn, dacht ik. Je zoekt op de website van een zorgverzekeraar in het reglement farmacie naar de geneesmiddelenvergoedingen en in één oogopslag kan je zien of jouw merk wordt vergoed of niet.
Tenminste, dat zou je als actieve consument mogen verwachten, toch?
Simpel?
Niets van dat al, te eenvoudig gedacht. De geneesmiddelenvergoedingslijsten zijn op zich makkelijk terug te vinden. Je ziet snel dat levothyroxine (werkzame stof in alle merken) op diverse voorkeursgeneesmiddelenlijsten niet vermeld staat.
Opluchting dus alom bij patiënten, die zich al zorgen maakten na een paar meldingen van ongeruste medepatiënten die een ander merk kregen. Deze patiënten werden overigens gewezen op NHG en KNMP richtlijnen waarin staat patiënten steeds hetzelfde merk te geven.
Maar dan melden zich op fora steeds meer patiënten die, hoewel bij hun zorgverzekeraar levothyroxine niet op de preferentie-/voorkeursgeneesmiddelenlijst staat, toch over moeten stappen op een goedkoper merk. Een vreemde zaak.
Steekproef
Dan maar, als steekproef, eens bellen naar een paar zorgverzekeraars om te vragen hoe het nu zit. Want meldingen van patiënten die dezelfde zorgverzekeraar hebben zijn soms tegenstrijdig. De ene patiënt moet wisselen van merk, de andere niet.
Warboel
Het blijft echter een warboel omdat niet alleen ik maar ook andere gedreven patiënten gaan bellen en antwoorden niet altijd overeenstemmen. Wat bijvoorbeeld aan informatie ontbreekt, weet ik nu, is dat eenzelfde zorgverzekeraar twee verschillende contracten met apothekers kan hebben.
Een contract waarbij de zorgverzekeraar beslist welk merk wordt vergoed, of bijv. een IDEA contract waarbij de apotheker beslist welk merk de patiënt meekrijgt. Dan kan je, terwijl je bij dezelfde zorgverzekeraar verzekerd bent, bij de ene apotheek moeten wisselen van merk (opgelegd door de zorgverzekeraar) en in de andere apotheek een apotheker treffen die je gewoon je eigen merk mee geeft.
Dan word je dus eigenlijk gedwongen, als je goed ingesteld wilt blijven en niet van merk of zorgverzekeraar wilt wisselen, om te gaan apotheekshoppen. Een onwenselijke bijwerking van de (super)marktwerking lijkt me.
Twitter en Facebook
Misschien dat Twitter nog uitkomst kan bieden dacht ik en medepatiënten dachten hetzelfde over Facebook, waar zij aan hun zorgverzekeraar vragen gingen stellen. Een laatste poging om zwart op wit meer duidelijkheid te krijgen hoe het nu eigenlijk zit. Gelukkig krijg ik nette antwoorden en na wat “doortwitteren” blijkt inderdaad dat sommige zorgverzekeraars voor levothyroxine tot merk- of prijspreferentie zijn overgegaan.
Ik vraag me ondertussen wel af of dit juridisch is toegestaan; want moet levothyroxine niet in december op de voorkeursgeneesmiddelenlijst 2014 zijn geplaatst, als patiënten dan nog de keuze hebben om over te stappen naar een andere zorgverzekeraar?
Consumentenbond
Dan ontdek ik dat de Consumentenbond ook niet stil heeft gezeten en de pagina over geneesmiddelen heeft aangepast. Op deze pagina is terug te vinden wat voor soort afspraken er tussen verschillende zorgverzekeraars en apothekers bestaan en wat die afspraken inhouden. Daarmee begint het hele plaatje iets duidelijker te worden.
De Consumentenbond heeft overigens recent onderzoek gedaan naar het verstrekken van correcte informatie door zorgverzekeraars. De Telegraaf meldt hierover dit weekend: “Zorgverzekeraars sturen klant bos in” ((Telegraaf: “Zorgverzekeraars sturen klant bos in” (13 dec 2013)) ). U begrijpt uit bovenstaand relaas dat we dat helaas kunnen beamen.
Conclusies
Mijn conclusie uit deze warboel is dat een aantal zorgverzekeraars voor levothyroxine een label- (merk) of prijspreferentie doorvoert. Dan worden patiënten gedwongen over te stappen naar een ander merk of naar het op dat moment goedkoopste merk. Waarbij prijspreferentie voor patiënten nog de meest onwenselijk situatie oplevert omdat vaker wisselen tussen verschillende merken mogelijk wordt.
Een andere conclusie is dat apothekers niet altijd de richtlijn van de KNMP (kunnen of willen) volgen waarin wisseling van merk wordt ontraden.
Een laatste conclusie is dat aan het einde van het jaar het geneesmiddelenvergoedingsbeleid voor levothyroxine absoluut niet transparant terug te vinden was op de diverse websites van zorgverzekeraars. Waardoor patiënten nu geconfronteerd worden met gevolgen die zij niet konden voorzien. Wat trouwens de vraag oproept of, juridisch gezien, “klanten” niet alsnog over kunnen stappen naar een andere zorgverzekeraar.
Wat is eigenlijk het probleem met wisselen tussen merken?
Hoewel alle merken hetzelfde werkzame stofje (levothyroxine) bevatten, kunnen er tussen tabletten van dezelfde sterkte verschillen zitten. Dat heeft te maken met de afspraken dat tabletten tussen 90%-111% van het werkzame stofje moeten bevatten. Dan kan het ene merk dichter bij 90% en het andere dichter bij 111% zitten.
Daarnaast bevatten de verschillende merken andere hulpstoffen die van invloed kunnen zijn op de oplosbaarheid van de tabletten en daarmee vermoedelijk ook op de opname in het lichaam.
Wisselen van merk kan dus tot ontregeling en opnieuw moeten instellen leiden. Op zijn minst moet 5-6 weken na wisseling van merk een controle van de bloedwaarden plaatsvinden.
Zorgverzekeraar en CVZ
Het lijkt nodig dat individuele zorgverzekeraars en het College voor Zorgverzekeringen gaan heroverwegen of levothyroxine in een preferentiebeleid thuishoort. De vrijheid van zorgverzekeraars om van merk te wisselen staat haaks op de aanbeveling in richtlijnen van de beroepsgroepen NHG ((NHG Standaard schildklieraandoeningen (2013) )) (huisartsen) en KNMP (apothekers)1. Waarin opgenomen is, dat je niet moet wisselen van merk.
In de bijsluiter ((Bijsluiter TEVA levothyroxinenatrium)) van een generiek merk levothyroxine, wordt eveneens overstappen op een ander merk levothyroxine ontraden.
Bioequivalentietesten (hoeveel levothyroxine zit er in een pil van dezelfde sterkte en wordt er evenveel van opgenomen) tussen de verschillende merken op de Nederlandse markt, lijken ook te ontbreken. En van een kostenbesparing lijkt ook al geen sprake als door wisseling van merk extra bloedbepalingen nodig worden.
Nederland zou er naar mijn mening verstandig aan doen om het voorbeeld van België (FAGG)2 te volgen door levothyroxine op de “no switch” lijst te plaatsen.
Tot slot
Accepteer merkwisselingen niet, ga in discussie met de zorgverzekeraar, apotheker en arts.
Blijf vooral ervaringen met het moeten wisselen van merk delen op MeldpuntMedicijnen.nl
Als laatste kan ik iedereen aanbevelen de artsennetblog van Prof. Bruce Wolffenbuttel((Blog Artsennet: Bruce Wolffenbuttel; 43 cent ))(nog) eens te lezen. Na het lezen vraagt u zich waarschijnlijk net als ik af of Nederland niet compleet doorslaat in zijn (super)marktwerking.
Met dank aan iedereen die via fora, Facebook, Twitter of anderszins input gaf, informatie deelde en actie ondernam!
*Levothyroxine is schildklierhormoon = Thyrax, = Euthyrox = Eltroxin = levothyroxine (verschillende generieke middelen)
** NHG = Nederlands Huisartsen Genootschap; KNMP = Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie
1 reactie
Kreeg onduidelijk antwoord over waarom over 6 weken contrôle na switchen levothyroxine .dit bericht is duidelijker.bedankt!
Apotheek voor niets gebeld….